FINANSE
Branża leasingu z doskonałymi wynikami
Środki transportu nadal ważnym segmentem polskiego leasingu
Związek Polskiego Leasingu (ZPL) opublikował wyniki branży leasingowej po pierwszym półroczu 2023 r. Wyniki napawają optymizmem. Łączna wartość sfinansowanych leasingiem transakcji wyniosła 47 mld 828 mln zł, co oznacza wzrost o 14,9 proc. w ciągu pierwszych 6 miesięcy roku.
Data publikacji: 28.09.2023
Data aktualizacji: 11.10.2023
Podziel się:

Zgodnie z przewidywaniami, siłą napędową polskiej branży leasingowej było finansowanie pojazdów lekkich (46,9 proc.), co razem z ciężarowymi dało łącznie 72 proc. Maszyny i inne urządzenia objęły 25,2 proc. wartości umów, a transakcje takie jak sprzęt IT, samoloty, statki czy tabor kolejowy, zmieściły się w 5 proc.
Paweł Pach, przewodniczący Rady ZPL, wskazuje, że wzrost rzędu 14,9 proc. przewyższył oczekiwania ekspertów Związku: ,,Jest dobrze. Branża leasingowa zanotowała doskonałe wyniki. Nasi eksperci prognozowali wzrost na poziomie 8-9 proc. Siłą napędową w 2023 r. są właśnie samochody osobowe oraz cała szeroko definiowana grupa pojazdów drogowych.”
Wzrost branży leasingu rzędu 14,9 proc. przewyższył oczekiwania ekspertów Związku Polskiego Leasingu.
Transakcje leasingowe dominują wśród zawieranych kontraktów
Wartość transakcji leasingowych na koniec czerwca 2023 r. wyniosła 41,8 mld zł. Znacznie rzadziej zawierane były umowy pożyczki, których łączna wartość w pierwszej połowie roku wyniosła 6 mld zł.
– Wszędzie na świecie, gdzie panują zasady wolnego rynku, największą grupę odbiorców
produktów leasingowych stanowią małe i mikro firmy, czyli klienci o obrotach do 20 mln zł. W Polsce po I połowie 2023 r. mają one 72,1 proc. udziału w strukturze klientów firm leasingowych – zaznacza przewodniczący Rady ZPL.
Największą grupą klientów (52,1 proc.) są mikro firmy – klienci o obrotach do 5 mln zł rocznie. Po krótkim zawahaniu pod koniec 2022 r., kiedy ich udział spadł do 48,7 proc., nastąpiło odbicie o 3,4 proc.
– Mniejsze podmioty zaczęły inwestycje w środki trwałe, a obecnie widać już powolny wzrost w MMŚP, który będzie trwałą tendencją w najbliższych kwartałach. Klienci więksi – o obrotach od 5 do 20 mln zł – stanowią dziś 20 proc., a 26,7 proc. udziału w strukturze klientów firm leasingowych mają firmy o obrotach powyżej 20 mln zł – wylicza Paweł Pach
Dane z otoczenia makroekonomicznego wskazują, że łączna kwota udzielonego przedsiębiorcom przez polską branżę leasingową finansowania pod koniec 2023 r. przekroczy 100 mld zł.
Bardzo dobra dynamika rozwoju rynku leasingu
Pojazdy lekkie zyskały w ciągu roku 26,5 proc. Pojazdy ciężarowe w analogicznym okresie zyskały 15,8 proc. W strukturze pojazdów ciężarowych 53 proc. stanowiły ciągniki siodłowe, 23 proc. przyczepy i naczepy, 19 proc. pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony, a jedynie 5 proc. autobusy. Grupą aktywów, która nieco straciła, patrząc na jej dynamikę rozwoju, są maszyny i urządzenia (-2 proc.).
– Leasing nie funkcjonuje poza otoczeniem makroekonomicznym. W przypadku głównej grupy finansowanych aktywów, czyli szeroko rozumianych pojazdów, odnotowujemy skrócenie czasów dostaw w europejskim przemyśle, dzięki czemu wyraźnie zwiększyła się dostępność komponentów, a więc i pojazdów w Europie – podkreśla Paweł Pach.
W pierwszym półroczu 2023 r. w Niemczech wyprodukowano o niemal 33 proc. więcej samochodów niż rok wcześniej. Firmy motoryzacyjne deklarują, że w 2023 r. wyprodukują 86 mln aut, czyli o 4,5 proc. więcej niż w roku ubiegłym. Jaka jest sytuacja w polskiej gospodarce? Od początku 2022 r. spada PKB, a jednocześnie utrzymuje się wysoki poziom inwestycji – ok. 5,5 proc. Hamuje też konsumpcja prywatna (-2 proc. na koniec I kwartału 2023 r.), jednak nominalny wzrost wynagrodzeń, który w czerwcu br. po raz pierwszy od niemal roku przewyższył wskaźnik inflacji, zwiastuje w ciągu najbliższych 6 miesięcy odbicie w indywidualnych zakupach.
Prognozy do końca 2023 r.
Prognozy branży leasingu do końca 2023 r. są optymistyczne. Pomijając nieruchomości, które są ciągle na minusie, łącznie aktywa sfinansowane przez firmy leasingowe na koniec roku mogą wynieść nawet 101-102 mld zł (wobec 87,5 mld na koniec 2022 r.). To historyczne wydarzenie.
– Nasza branża wspina się na leasingowy szczyt. Czy leasing rzeczywiście da napęd polskiej gospodarce? Według ekspertów ZPL wartość sfinansowanych przez firmy leasingowe aktywów może nawet przekroczyć 100 mld złotych do końca grudnia. Byłby to niezwykły prezent dla Związku Polskiego Leasingu, który w 2024 r. będzie obchodził 30-lecie istnienia – podsumowuje Monika Constant, prezes zarządu Związku Polskiego Leasingu.
Anna Majowicz
Okiem ekspertów
Leasing w transporcie w I półroczu 2023 r. i prognozy na II półrocze
Na dobry wynik branży wpłynęło skrócenie czasu dostaw
Monika Constant, prezes zarządu Związku Polskiego Leasingu
– Wyniki branży leasingowej po pierwszym półroczu 2023 r. są zaskakująco dobre, ze wzrostem na poziomie 15 proc. w porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku. Pozycję lidera wśród finansowanych aktywów umocniły pojazdy: wartość leasingu w grupie pojazdów lekkich wzrosła r/r o 26,5 proc., a w grupie ciężkich – o 15,8 proc. W strukturze pojazdów ciężarowych dominowały zakupy ciągników siodłowych – 53 proc., 23 proc. stanowiły przyczepy i naczepy, a 19 proc. pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 t. Na tak dobre wyniki leasingu w szeroko rozumianej grupie pojazdów wpłynęło wyraźne skrócenie czasu dostaw w europejskim przemyśle. Dzięki temu zwiększyła się dostępność komponentów, a więc i pojazdów. Do końca bieżącego roku spodziewamy się dwucyfrowego wzrostu, na poziomie 16 proc., który będą napędzały średnie, małe i mikroprzedsiębiorstwa.
Branża transportowa wybiera leasing
Piotr Gąska, dyrektor rynku transportu ciężkiego w PKO Leasing
– Pierwsze półrocze 2023 r. pokazało, że polski sektor TSL dobrze poradził sobie z wyzwaniami zeszłego roku takimi jak: wysoka inflacja, kryzys energetyczny czy wciąż trwająca wojna na wschodzie, która niosła za sobą m.in. ryzyko utraty zatrudnionych przez sektor transportowy ukraińskich kierowców. Ten czarny scenariusz się nie sprawdził. Branża osiągnęła znaczną odporność na zawirowania i po raz kolejny udowodniła, że potrafi funkcjonować w niesprzyjających warunkach. Obecnie sytuacja sektora TSL jest stabilna. Właściciele firm transportowych chcą się rozwijać i od początku roku konsekwentnie uzupełniają niedobory we flotach pojazdów, posiłkując się finansowaniem zewnętrznym. Dotyczy to zwłaszcza dużych podmiotów.
Ogromnie cieszy nas fakt, że rozwój swojego biznesu branża chce realizować przy naszym udziale, wybierając przewidywalnego i stabilnego partnera zarówno w dobrych, jak i tych bardziej wymagających czasach. W pierwszym półroczu tego roku wartość udzielonego przez PKO Leasing finansowania pojazdów ciężkich wzrosła o 22 proc. r/r. Odbicie widoczne jest zresztą w całej branży leasingowej, która w analogicznym okresie, zanotowała wzrost o 16 proc.
Obserwowane przyspieszenie w obszarze finansowania to efekt realizacji przez firmy transportowe zamówień jeszcze z 2022 i początku 2023 roku. Stabilna sytuacja w branży TSL nie oznacza, że rynek nie boryka się z trudnościami. Wyższa od zakładanej dostępność kierowców nie pokrywa się z zapotrzebowaniem branży. Wyzwanie nadal stanowią wysokie ceny paliw i energii, które potencjalnie mogą wpłynąć na ograniczenie produkcji w przemyśle i tym samym dostępność towarów do przewozu. Wyhamowanie konsumpcji prywatnej może również skutkować spadkiem zainteresowania usługami transportowymi. Jako strona finansująca inwestycje branży transportowej w środki trwałe, mamy świadomość, że branża TSL będzie musiała wrzucić niższy bieg. Do drugiej połowy roku podchodzimy jednak z umiarkowanym optymizmem, zakładając że firmy transportowe będą kontynuowały realizację zaplanowanych wcześniej strategii rozwojowo–inwestycyjnych przy naszym wsparciu. Nie spodziewamy się zatem znacznego osłabienia popytu w drugim półroczu.
Wzrosły ceny leasingowanych pojazdów
Mateusz Pogan, menedżer zewnętrznej sieci sprzedaży leasingu w ING Lease (Polska)
– Wartość leasingu środków transportu towarowego, rozumianego jako ciągniki siodłowe,
przyczepy i naczepy oraz samochody ciężarowe o dmc powyżej 3,5 t, wzrosła w I połowie bieżącego roku o 15,8 proc. (w porównaniu do 1 połowy 2022 r.). W odniesieniu do ciągników siodłowych odnotowano wzrost o 23,6 proc., zaś w przypadku przyczep i naczep wzrost był niższy i wyniósł 10,4 proc. Należy jednak mieć na uwadze, że wzrost ten może być w pewnej części efektem wzrostu cen leasingowanych pojazdów. W 2022 r. wzrost średniej wartości transakcji w w/w grupie wyniósł aż 23,1 proc., a jednocześnie w całym roku sfinansowano o 11,1 proc. mniej pojazdów niż 2021 r. Jest to jeden z wielu elementów presji kosztowej, jaką obecnie odczuwają przedsiębiorcy działający w branży transportowej.
Wyzwaniem jest optymalizacja kosztów
Marcin Sobczak, wiceprezes zarządu ING Lease (Polska)
– Wzrost cen pojazdów jest, obok wzrostu stóp bazowych i zmian kursu walutowego, powodem wzrostu obciążeń finansowych. Poza wyższymi kosztami finansowymi przedsiębiorcy odczuwają także wzrosty cen paliwa i energii, wzrosty kosztów obsługi floty oraz presję płacową, będącą konsekwencją utrzymywania się wysokiej inflacji oraz niedoboru kierowców. Niedobór wykwalifikowanych kierowców pogłębił się jeszcze bardziej po wybuchu wojny w Ukrainie, kiedy istotnie zmniejszyła się dostępność kierowców z Ukrainy i Białorusi.
Innym obszarem wyzwań branży transportowej na najbliższą przyszłość jest konieczność sprostania obowiązkom wynikającym z Pakietu Mobilności. Dotyczy to m.in. dostosowania do wymagań w zakresie bazy eksploatacyjnej, obowiązku wymiany tachografów na nowoczesne tachografy II generacji czy obowiązku złożenia oświadczeń związanych z liczbą zatrudnionych kierowców. W konsekwencji tak wielu negatywnych zjawisk szczególnym wyzwaniem jest dalsza optymalizacja kosztów przez firmy świadczące usługi transportowe, choć na szereg pozycji, jak np. wysokość rat leasingowych, koszt ubezpieczenia czy koszty licencji, nie będą one miały wpływu. Przedsiębiorcy muszą zatem poszukiwać różnorodnych obszarów, w których optymalizacja jest możliwa, jak np. spadek kosztów paliwa (dzięki optymalizacji tras i bardziej ekonomicznej jeździe), a także maksymalizacja wykorzystania przestrzeni ładunkowej pojazdów w trasie.
Skala wyzwań, przed którymi stoją obecnie przedsiębiorcy i z którymi muszą zmierzyć się w drugiej połowie roku, może nie pozwolić na aktywne zajęcie się już teraz strategicznymi wyzwaniami dotyczącymi zrównoważonej mobilności w transporcie towarowym, co będzie niezbędne dla zachowania długoterminowej konkurencyjności w branży.
Kultura płatnicza leasingobiorców nie napawa optymizmem
Agata Derlatka, menedżer rynku pojazdów ciężarowych EFL
– Zmiany, zmiany, zmiany… Tak w trzech słowach można podsumować pierwsze półrocze
rynku leasingu pojazdów ciężarowych. Spada nie tylko liczba zamawianych nowych sprzętów, ale także rynek używanych ulega stabilizacji po wcześniejszych wzrostach, a to przekłada się na mniejszą ilość umów do sfinansowania. Oczywiście wartościowo rynek dalej ma dodatnią dynamikę, ze wzrostem ok 16 proc. r/r, jednak ta wartość ma drugie dno. Widać już stopniowe spowolnienie, bo wartość wzrostu całego rynku leasingu w pierwszej połowie 2023 r. wynosiła niespełna 16 proc. wobec 22,2 proc. w całym 2022 r.
Musimy także pamiętać, że na ten wzrost w dużej mierze wpływ mają rosnące ceny pojazdów. Średnia wartość finansowanych pojazdów wzrosła prawie o 10,5 proc. r/r. Pamiętajmy, że pierwsze półrocze to jednak cały czas realizacja zamówień złożonych w roku 2022. Obecnie nastroje branży transportowej nie są już tak optymistyczne. Widoczna jest zmiana w liczbie składanych nowych zamówień, skróciły się czasy oczekiwania na odbiór nowego sprzętu, a także coraz łatwiej jest nabyć atrakcyjny sprzęt używany.
Silnikiem rozwoju branży transportowej jest eksport. Wyniki produkcji przemysłowej za ostatnie miesiące wskazują na wciąż dobre rezultaty branż typowo eksportowych. Firmy ograniczają jednak wymagany poziom zapasów, co ogranicza łączne wyniki przemysłu w 2023 r. oraz obniża popyt na usługi transportowe -3,2 proc. r/r dla wolumenu usług transportowych za pierwsze pół roku 2023. Ważne jednak, że strefa euro uniknie w tym roku recesji, co widać w stabilizacji prognoz Europejskiego Banku Centralnego. Taka sama była w marcu i czerwcu. To wszystko w mojej ocenie przełoży się w najbliższym czasie na spadek cen towarów. Jednocześnie klienci informują o spadku liczby frachtów oraz cen za usługi transportowe.
Nie napawa też optymizmem kultura płatnicza leasingobiorców transportowych. Choć nie jest jeszcze szczególnie monitorowana, to można już zaobserwować drobne pogorszenie. Są też pozytywne przesłanki makroekonomiczne. Najnowsze prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego wskazują, że wzrost PKB Polski wyniesie 1,2 proc., a skumulowany w latach 21-24 ma wynieść 16,2 proc. Jednocześnie bardzo wysoki wzrost inwestycji (5,5 proc. r/r za IQ23), odwrócony cykl zapasów, wciąż wyraźnie dodatni eksport netto (4,3 pp za IQ23) oraz poprawa w produkcji budowlanej i liczby wydanych pozwoleń na budowę, pozwalają prognozować, że firmy transportowe nadal będą inwestować. Co ważne, podwyższone zostały także prognozy PKB dla gospodarek Włoch czy Hiszpanii oraz pojawiła się informacja o braku recesji w Wielkiej Brytanii, gdzie wiele naszych firm transportowych świadczy swoje usługi.
Optymizmem nie napawa natomiast fakt, że kurczy się rynek Niemiec z uwagi na słabe odczyty przemysłu motoryzacyjnego, co przekłada się najmocniej na Czechy, które są bardzo poważnie uzależnione od niemieckiej branży motoryzacyjnej. Patrząc na wszystkie dane podane powyżej, w mojej ocenie drugie półrocze jawi się raczej z umiarkowanym optymizmem. Musimy być gotowi na to, że do końca roku będzie raczej względna stabilizacja i duża część naszych klientów będzie mocno analizowała decyzje zakupowe.
Prognozy na drugie półrocze nie są jednoznaczne
Tomasz Musiałkowski, dyrektor marketingu i produktu SGB Leasing
– Pierwsze półrocze 2023 r. było bardzo dobre dla branży leasingowej. Udział pojazdów powyżej 3,5 t stanowił 23,3 proc. ogółu finansowania. Dynamika transportu ciężkiego w porównaniu do ubiegłego roku wynosi 16 proc. Dokonania SGB Leasing w tym segmencie wyraźnie przewyższają wyniki rynku. W segmencie transportu powyżej 3,5 t odnotowaliśmy ponad 100 proc. wzrostu. W pierwszym półroczu SGB Leasing wyleasingował więcej środków transportu ciężkiego niż w całym 2022 r. SGB Leasing w finansowaniu ciągników siodłowych również odnotował wzrost o blisko 130 proc. Tak dobre wyniki związane są z finalizacją kilku dużych transakcji, które skumulowały się w pierwszych miesiącach 2023 r.
W perspektywie drugiego półrocza prognozy nie są jednoznaczne. Chociaż wyniki branży w segmencie transportu ciężkiego są nadal obiecujące, zauważamy, że większość popytu przypadła na pierwsze miesiące roku. Rynek leasingowy odnotował łączny wzrost o 22 proc. w stosunku do pierwszego kwartału 2022 r., ale już tylko 10 proc. w porównaniu z drugim kwartałem 2022 r. Według przewidywań ZPL, wzrost w tym segmencie wyniesie 8,5 proc. w skali całego 2023 r., co sugeruje nieco mniejszy popyt w drugiej połowie roku.
SGB Leasing w drugiej połowie 2023 r. spodziewa się stabilnego poziomu finansowania bez tak znaczącej dynamiki, jaką obserwowaliśmy w pierwszej połowie. Wierzymy, że przewidywany lekki wzrost w branży leasingowej zostanie utrzymany. Szansą dla rynku mogą być przewidywane obniżki stóp procentowych, niższa inflacja oraz większa dostępność nowych pojazdów u dilerów, które wpłyną korzystnie na rynek leasingowy. Jednak należy zachować czujność wobec koniunktury gospodarczej Unii Europejskiej, która pozostaje kluczowym czynnikiem wpływającym na branżę transportową. Stabilna i rozwijająca się gospodarka może sprzyjać wzrostowi popytu na nowe pojazdy, jednak zmienne warunki gospodarcze mogą wprowadzić niepewność na rynku.
Zobacz również